Мастацкія біенале, якія выявіліся надзвычай папулярнай з’явай з канца 1990-х, становяцца важным імпульсам для развіцця гарадоў, дзе яны праводзяцца, і актывізацыі мясцовых супольнасцяў. Іх наведвае вялізная колькасць гледачоў і не толькі у турыстычных мэтах: біенале паказваюць найноўшыя трэнды сучаснага мастацтва і дапамагаюць прасачыць за станам сусветнай арт-сцэны.
Гэтае лета напоўненае маштабнымі міжнароднымі выставамі сучаснага мастацтва, якія праходзяць па ўсім свеце. Выбралі найцікавейшыя біенале, якія варта наведаць.
Міжнародная Венецыянская архітэктурная біенале
Венецыя, Італія
10 траўня — 23 лістапада
Чарговая Міжнародная біенале архітэктуры ў Венецыі праходзіць пад куратарствам італьянскага архітэктара Карла Раці і прысвечана тэме «Інтэлект: Натуральны. Штучны. Калектыўны».
Цэнтральная выстава структураваная вакол трох тэматычных светаў: натуральны інтэлект, штучны інтэлект і калектыўны інтэлект, кульмінацыяй якіх з’яўляецца роздум аб вывучэнні космасу як сродку паляпшэння жыцця на зямлі.
Архітэктурнае біенале ператварылася ў дынамічную лабараторыю і ўключае ў сябе іншыя дысцыпліны і галіны, такія як мастацтва, інжынерыю, біялогію, аналітыку даных, сацыяльныя і палітычныя навукі, астраномію і многае іншае, звязваючы кожную з гэтых дысцыплін з матэрыяльнасцю гарадской прасторы.
Амстэрдамская біенале скульптуры ARTZUID
Амстэрдам, Нідэрланды
21 мая — 21 верасня
ARTZUID — вядучая скульптурная біенале Нідэрландаў. Кожныя два гады 60 выбітных скульптур выстаўляюцца на працягу чатырох месяцаў на зялёнай плошчы Амстэрдам-Зюйд. Місія біенале — стварыць новае месца сустрэчы на вуліцы з калекцыяй скульптур музейнай якасці і зрабіць мастацтва даступным для ўсіх.
Дзявятая амстэрдамская біенале скульптуры ARTZUID прысвечана свабодзе і талерантнасці і мае назву «Асвета». На групавой выставе прадстаўлены 60 скульптур 60 сусветна вядомых мастакоў.
Ліверпульская біенале
Ліверпуль, Вялікабрытанія
7 чэрвеня – 14 верасня
Найбуйнейшы ў Вялікабрытаніі фестываль сучаснага візуальнага мастацтва ператварае горад у яркую сцэну для мастакоў з усяго свету. У гэтым годзе біенале пад назвай «Карэнная парода» даследуе самабытную геаграфію Ліверпуля і сацыяльныя асновы горада.
Куратар біенале Мары-Энн Маккуэй натхнёны пяшчанікам, з якога зроблены ліверпульскія будынкі і які з’яўляецца распаўсюджаным матэрыялам для ўсяго рэгіёна. Запрошаныя мастакі прадставяць сваё ўласнае вызначэнне «карэннай пароды», што дазволіць адрэфлексаваць каштоўнасныя арыенціры і паглыбіць культурны дыялог.
Хельсінкская біенале
Хельсінкі, Фінляндыя
8 чэрвеня — 21 верасня
Хельсінкская біенале, заснаваная на важнасці марскога асяроддзя, разгорнецца ў парку Эспланада, мастацкім музеі Хельсінкі і былым ваенным востраве Валісаары, што знаходзіцца ў 15 хвілінах язды на пароме ад цэнтра горада. Куратарская тэма і назва біенале «Абарона» даследуе тонкія адносіны паміж чалавецтвам і светам прыроды, адыходзячы ад чалавекацэнтрычных перспектыў.
Куратары біенале Бланка дэ ла Торэ і Каці Ківінен натхніліся запаведным востравам Валісаары, які дзесяцігоддзямі існаваў без чалавечага жылля. Хельсінкская біенале 2025 года разглядае значэнне абароны і звяртае ўвагу з чалавека на прыроду. У працах чалавечая фігура саступае месца і замяняецца жывёламі, вадой, раслінамі, казуркамі, мінераламі і іншымі жывымі субстанцыямі.
Біенале ў Шарлотэнбургу
Капенгаген, Данія
10 чэрвеня – 10 жніўня
Біенале ў Мастацкім музеі Шарлотэнборг — гэта выстава, якая праходзіць раз у два гады ў грамадскіх месцах. Назва гэтага года «Future Ours» адсылае да будучыні нашай планеты. На біенале будуць прадстаўлены работы 21 мастака і калектыву з усяго свету. З 30 чэрвеня выстава выйдзе за межы музея і распаўсюдзіцца па дацкіх чыгуначных вакзалах і аўтобусных прыпынках усёй Даніі, што дазволіць ёй дасягнуць сваёй мэты – зрабіць сучаснае мастацтва даступным для больш шырокай аўдыторыі і выкарыстоўваць яго ў якасці інструмента для крытычнага асэнсавання свету. Куратарамі выставы з’яўляюцца Патрысія Дамінгес, Епэ Угельвіг і Ханс Ульрых Обрыст, раней выстава была прадстаўлена ў Нью-Ёрку падчас Саміту будучага, праведзенага ў супрацоўніцтве з Генеральнай Асамблеяй ААН у верасні 2024 года. Выстава была паказана ў цэнтры штаб-кватэры ААН і на сотнях аўтобусных прыпынкаў па ўсім Нью-Ёрку.
Берлінская біенале сучаснага мастацтва
Берлін, Германія
14 чэрвеня — 14 верасня
З моманту свайго першага правядзення ў 1998 годзе Берлінская біенале імкнулася стварыць прастору свабоды з дапамогай эксперыментальных выстаў і мерапрыемстваў вядомых куратараў, якія прадстаўляюць смелыя мастацкія і палітычныя пазіцыі, што выходзяць за рамкі інтарэсаў арт-рынку.
У аснову біенале куратарка Заша Колах паклала канцэпцыю эфемернасці — як здольнасці твора мастацтва вызначаць свае ўласныя законы перад абліччам улады як законнага гвалту. Абыход несправядлівых законаў адбываецца праз няўлоўнасць твора мастацтва.
Гэта канцэпцыя будзе рэалізавана праз два падыходы. Па-першае, куратарка прапануе адмовіцца ад паняцця меншасці, ад ідэнтыфікацыйных цэтлікаў, якія акрэсліваюць кругі вакол меншасцяў, а замест гэтага імкнуцца да сустрэчы на роўных. Па-другое, адмовіцца ад апрыёрнага разумення, што такое твор мастацтва і ў якіх умовах ён можа стварацца.
Натхнялі куратарку берлінскія лісы, якія блукаюць па цэнтры Берліна, яна выкарыстала іх прысутнасць у якасці метафарычнай лінзы для вывучэння канцэпцыі «ўцекача» — культурнай здольнасці твора мастацтва супрацьстаяць і кідаць выклік законнаму гвалту.
Пяць гадоў таму газета Berliner Zeitung паведаміла, што ў межах Берліна жыве каля 2000 лісіц. Нягледзячы на тое, што афіцыйны эксперт па дзікай прыродзе горада адзначыў, што яны даволі добра адаптаваліся да гарадскога жыцця, да лісаў па-ранейшаму ставяцца як да захопнікаў, што можа растлумачыць, чаму Заша Колах абрала іх у якасці адпраўной кропкі для выставы пра тое, хто ці што лічыцца аўтсайдарам.
Біенале MOMENTUM
Мос, Нарвегія
14 чэрвеня — 12 кастрычніка
13-я біенале MOMENTUM, што пройдзе пад назвай «Between/Worlds: Resonant Ecologies», стане даследаваннем і ўшанаваннем гуку, а таксама даследаваннем адносін паміж прыродным і культурным светамі горада Мос у Нарвегіі.
Біенале гэтага года, куратарам якой з’яўляецца Мортэн Сендэргаард, даследуе пераўтваральную сілу гуку як сродку мастацкага выказвання, запрашаючы гледачоў ўвайсці ў прастору «непадрыхтаванага слухання» — наладзіцца на рэзанансную экалогію вакол, якую часта выпускаюць з-пад увагі ці не чуюць. Няхай гэта будзе гул лесу, шум хваль або механічныя рытмы горада, біенале нагадае пра здольнасць мастацтва злучаць нас са складанымі, узаемазалежнымі сеткамі быцця.
Біенале графічнага мастацтва ў Любляне
Любляна, Славенія
14 чэрвеня — 28 верасня
Адна з найстарэйшых біенале, прысвечаных графічнаму мастацтву, у гэтым годзе Люблянская біенале адзначае сваё 70-годдзе чарговай выставай. 36-я люблянская біенале будзе створана ў супрацоўніцтве з шэрагам міжнародных партнёраў. Мастацкі кіраўнік: Ібрагім Махама.
Назва біенале «З пустэчы прыйшлі дары космасу». Разам з мастакамі-ўдзельніцамі рада куратараў прадстаўляе біенале адначасова як пустэчу і як месца, дзе ёсць патэнцыял, а таксама як экасістэму дружбы і салідарнасці, як гісторыю супраціву, вызвалення і транснацыянальных адносін па-за межамі цэнтра і перыферыі, якая дае магчымасць ператварыць пустэчу ў дары будучыні. Яны разважаюць пра пустэчу, створаную мінулымі палітычнымі няўдачамі, і пра іх патэнцыял служыць пажыўным асяроддзем для разнастайных адносін, заснаваных на салідарнасці, дружбе і блізкасці.
Біенале SACO
Пустыня Атакама, Чылі
24 чэрвеня – 14 верасня
Гэтая біенале сучаснага мастацтва ў адным з самых унікальных ландшафтаў свету прысвечана тэмам ізаляцыі, стойкасці і чалавечых сувязяў. Біенале SACO1.2 пад назвай «Цёмныя экасістэмы» падкрэслівае скрыжаванне мастацтва і навукі, чэрпаючы натхненне ў экстрэмафілах — арганізмах, якія квітнеюць у суровых умовах пустыні Атакама.
Лонданская біенале мастацтваў
Лондан, Вялікабрытанія
16 — 20 ліпеня
На працягу чатырох дзён падчас Лонданскай біенале мастацтваў Старая ратуша Чэлсі прадставіць 300 талентаў з 60 краін. Гістарычнае месца правядзення кантрастуе з сучасным зместам выстаў, што выдатна ілюструе характэрнае для мерапрыемства ўзаемадзеянне традыцый і інавацый. Лонданская біенале вылучаецца як даступнае, інклюзіўнае мерапрыемства, якое спрыяе культурнай разнастайнасці.
Лонданская біенале мастацтваў — гэта выстава музейнага ўзроўню, арганізаваная міжнароднай канфедэрацыяй мастацкіх крытыкаў, мастацкім музеем К’янчана і галерэяй Гальярдзі. Біенале не мае тэмы, што дазваляе прадставіць усе мастацкія плыні. Асноўная ўвага надаецца жывапісу, работам на паперы, скульптуры, прыкладному і лічбаваму мастацтвам.
Падпісвайцеся на культурныя навіны Reform.news у Telegram