Карані дрэваў, увасобленыя на апошняй карціне Ван Гога, сталі прадметам судовай цяжбы. Адбылося гэта больш, чым праз 130 гадоў пасля стварэння карціны, — піша Euronews.
«Карані дрэў» — гэта апошні вядомы твор, створаны Вінцэнтам Ван Гогам практычна перад самім самагубствам. У той жа дзень ён застрэліўся на суседнім пшанічным полі.
Карціна была напісана ў французскай вёсцы Овер-сюр-Уаз, і ў 2020 годзе навуковы супрацоўнік Музея Ван Гога ў Амстэрдаме знайшоў месца, перададзенае ў апошняй працы нідэрландскага мастака — у садзе дома 48 на вуліцы Дабіньі.
Даследчык Вутэр ван дэр Він убачыў паштоўку, датаваную 1900-1910 гадамі. Гэта была фатаграфія аднаго са схілаў пагорка ў вёсцы Овер-сюр-Уаз, на якім раслі дрэвы. Вутэр ван дэр Він заўважыў падабенства каранёў дрэў з паштоўкі і каранёў на карціне Ван Гога. Каб праверыць сваю гіпотэзу, ён пракансультаваўся ў дэндралогіі, які спецыялізуецца на гістарычным вывучэнні раслін.
Супаставіўшы два малюнкі, спецыялісты прыйшлі да высновы, што ван дэр Він дакладна вызначыў месца, з якога Ван Гог пісаў сваю працу. Яшчэ адным доказам слушнасці даследчыка стала тое, што мастак часта маляваў пейзажы вёскі Овер-сюр-Уаз.
Ідэнтыфікацыя Ван дэр Віна паказала, што Ван Гог напісаў карціну недалёка ад вёскі, прыкладна ў 35 кіламетрах на поўнач ад Парыжа. Гэта адкрыццё таксама дазволіла па-новаму зірнуць на апошнія гадзіны жыцця Ван Гога. «Было шмат спекуляцый аб яго душэўным стане, але ясна адно: ён працаваў над гэтай карцінай даволі доўга, да самага поўдня. Мы ведаем гэта па падзенні прамянёў святла ў працы», — сказала Эмілі Гордэнкер, дырэктар Музея Ван Гога ў Амстэрдаме, у інтэрв’ю The Associated Press падчас знаходкі: «Ён сапраўды працаваў да самага канца».
Паводле музейнага апісання жыцця Ван Гога, пасля працы над «Каранямі дрэў» мастак у той жа дзень выйшаў на бліжэйшае пшанічнае поле і стрэліў сабе ў грудзі з пісталета. Ён памёр праз два дні, 29 ліпеня 1890 года, ва ўзросце 37 гадоў.
Ван Гог захапляўся напісаннем каранёў дрэў з 1882 года. Ён пісаў свайму брату, што ў такіх працах імкнецца перадаць унутраныя перажыванні, душэўную роспач і барацьбу супярэчлівых пачуццяў.
З таго часу, як у 2020 годзе было вызначана месца стварэння апошняй карціны Ван Гога ў садзе дома 48 па вуліцы Дабіньі, уладальнікі дома ператварылі свой участак у месца прыцягнення аматараў мастацтва, прапаноўваючы экскурсіі (кошт 30-хвіліннай прагулкі па садзе складае 8 еўра) і прыцягваючы наведвальнікаў з усяго свету.
Аднак мэр вёскі Ізабэль Мэзьер пачала судовы працэс па канфіскацыі зямлі, сцвярджаючы, што яна павінна належаць грамадству, а не прыватным асобам. Яна заявіла, што зямля з’яўляецца часткай грамадскай дарогі. Уладальнікі настойвалі на адваротным. Яны купілі зямлю ў 2013 годзе, задоўга да таго, як было выяўлена яе значэнне.
Суд ніжэйшай інстанцыі вынес рашэнне на карысць уладальнікаў ў 2023 годзе, а цяпер Апеляцыйны суд Версалю пацвердзіў гэтае рашэнне, паклаўшы канец шматгадовай варожасці.
«Схіл з каранямі дрэў, намаляванымі Вінцэнтам Ван Гогам, не з’яўляецца часткай грамадскай дарогі», — пастанавіў апеляцыйны адміністрацыйны суд Версалю.
Пасля вынясення рашэння Мэзьер выступіла ў сацыяльных сетках з асуджэннем гэтага рашэння і паабяцала працягваць судовы працэс, заявіўшы, што гэтыя карані не з’яўляюцца таварам — яны належаць жыхарам Овера.
Яна дадала, што не можа быць і гаворкі пра тое, каб саступіць грамадскім інтарэсам жыхароў Овера перад прыватнымі.
Падпісвайцеся на культурныя навіны Reform.news у Telegram